fot. Jan Bebel

„…Tomasz Stańko urodził się 11 lipca 1942 r. w Rzeszowie, w rodzinie prawnika (i zarazem skrzypka) i nauczycielki. Dorastał w atmosferze czynnie uprawianej muzyki poważnej. Gdy miał 6 lat rodzice przenieśli się do Krakowa; tu skończył podstawową szkołę muzyczną w klasie fortepianu i skrzypiec. Uczęszczając do Liceum im. J. Kochanowskiego, zainteresował się historią sztuki i malarstwem impresjonistów, których straceńczy styl życia zafascynował go; sporo rysuje, maluje. W 1958 r. po raz pierwszy styka się na żywo z jazzem nowoczesnym – podczas koncertu Dave Brubecka w Krakowie. Dotąd niezdecydowany co do swej przyszłości, postanawia uczyć się gry na trąbce, pod wpływem muzyki swych ówczesnych idoli – Cheta Bakera i Milesa Davisa.
W 1959 r. jest już w klasie trąbki prof. L. Lutaka w Średniej Szkole Muzycznej. W owym czasie Kraków kipiał jazzem jak żadne inne miasto Polski; niemal co noc gdzieś odbywała się jam session z udziałem prominentów – Krzysztofa Komedy, Andrzeja Kurylewicza, Romana Dyląga, Wojciecha Karolaka i innych, i w takiej atmosferze dojrzewał młody trębacz, który szybko zwrócił na siebie uwagę – również i pisząc te słowa, gdy jako nieopierzony jazzfan bywałem w Jazz Clubie „Helicon” przy ul. Św. Marka. Pamiętam taki obraz: pod ścianą obwieszoną „ikonami” Wiesława Dymnego siedzi Stańko i gra na trąbce melodię ludową „Głęboka studzienka”, ze słodkim wibratkiem, którego w swej normalnej grze unikał jak ognia…
Około 1961 r. w ręce Stańki wpadają dwie płyty Ornette Colemana: „Tomorrow Is The Question” i „The New Music of Ornette Coleman”. Pierwsza z nich (nagrana w 1959 r. przez kwartet Colemana, w którym są wówczas Don Cherry i Shelly Manne, oraz na kontrabasie na zmanę Red Mitchell i Percy Heath) – to adwent stylu nazwanego potem free jazzem: słuchając obu tych long play’ów Stańko doznaje swego rodzaju olśnienia: to jest muzyka, którą chciałby grać! W 1962 r. zakłada swój pierwszy zespół – „The JAZZ DARINGS” (tę nazwę można przetłumaczyć jako „Odważni w jazzie”, z Adamem Matyszkowiczem, p. Jackiem Ostaszewskim, b i Wiktorem Perelmuterem na perkusji. Grając standardy starają się wnieść do nich powiew Colemanowskiej wolności, ale to się jeszcze niezbyt udawało, „bowiem po uszy tkwiliśmy w harmonice dur – moll”, przyzna Stańko w wiele lat potem…”
Fragment tekstu Krystiana Brodackiego który w całości jest dostępny w książce „Stańko. Witkacy, Peyotl” oferowanej z CD albumem pod tym samym tytułem. Wkrótce wydanie w specjalnej mega edycji z płytami winylowymi którą finansuje nasz japoński partner. Będzie się działo! Nikt nigdy w Polsce nie wydał takiego albumu. Pracujemy nad nim ponad rok i nadal jest sporo do zrobienia. Zapraszam miłośników jazzu, kolekcjonerów, autorów do stania się częścią tego projektu.